Michael Hardt

Michael Hardt, günümüz siyaset felsefesinin ve edebiyat kuramının önde gelen isimlerinden biridir. Özellikle İtalyan düşünür Antonio Negri ile birlikte yazdığı eserlerle tanınır.

---

Biyografi

• Doğum: 1960.
• Eğitim ve Kariyer: ABD'li bir düşünür ve edebiyat kuramcısıdır. Halen Duke Üniversitesi'nde edebiyat profesörü olarak görev yapmaktadır.
• İlgi Alanları: Ana ilgi alanları Kıta Felsefesi, Siyaset felsefesi ve Batı felsefesidir.
• Aktivist Kimliği: Çeşitli toplumsal hareketlere verdiği doğrudan destekle militan bir entelektüel ve aktivist kimliğe de sahiptir.

---

Temel Düşünceleri

Hardt'ın düşüncesinin merkezinde, küreselleşme çağında ortaya çıkan yeni egemenlik ve direniş biçimlerini analiz etmek yer alır. Özellikle Antonio Negri ile birlikte geliştirdiği ana kavramlar şunlardır:

• İmparatorluk (Empire): Geleneksel ulus-devletler sisteminin yerini alan, merkezi olmayan, küresel bir egemenlik biçimini ifade eder. Bu yeni düzen, siyasi, ekonomik ve kültürel alanları kapsayan, esnek ve sürekli bir savaş halini (Pax Imperii) gizleyen bir yapıdır.
• Çokluk (Multitude): İmparatorluk egemenliğine karşı direnişin öznesidir. Geleneksel anlamdaki "halk" ya da "işçi sınıfı" gibi tekil bir kimliğe indirgenemeyecek, sayısız içsel farktan (kültür, ırk, toplumsal cinsiyet, farklı emek biçimleri vb.) müteşekkil, kurucu bir politik güç ve öznellik potansiyelidir.
• Ortak Zenginlik (Common Wealth/Commune): Hem doğal kaynakları hem de bilgi, dil ve toplumsal ilişkiler gibi insan yaratımı olan varlıkları içeren "ortak" olanı ifade eder. Hardt ve Negri'ye göre çokluğun mücadelesi, bu ortak zenginliği kapitalist tahakkümden kurtarıp, herkesin faydalanabileceği bir alana dönüştürmeyi hedefler.
• Biyoiktidar (Biopower): Foucault'dan esinlenerek, günümüz egemenliğinin sadece bireylerin hayatları üzerinde değil, bizzat yaşamın kendisi (nüfusun sağlığı, üretimi, biyolojik süreçler) üzerinde de kontrol kurmasını ifade eden temel bir kavramdır.

Hardt, ayrıca devlet örgütlenmesinin dışında bir siyasal biçim geliştirecek, yeni öznelliklerin kuracağı devrimci demokrasi olasılıklarına odaklanır ve bu demokrasinin küçük yerleşimlerdeki ve meclislerdeki örgütlenmelerde aranması gerektiğini belirtir. Yıkıcı Yetmişler kitabıyla da 1970'lerdeki devrimci hareketlerin, merkeze ve hiyerarşiye karşı otonomi ve çoklu örgütlenme arayışlarıyla günümüz hareketleri için nasıl bir başlangıç noktası olduğunu analiz eder.

---

Başlıca Yapıtları

Michael Hardt'ın en çok bilinen ve Türkçe'ye çevrilen eserleri, büyük bir kısmı Antonio Negri ile ortak çalışmasıdır:

Eser Adı	Ortak Yazar	Konu Özeti
İmparatorluk (Empire)	Antonio Negri	Küresel egemenliğin yeni biçimi olan "İmparatorluk" ve ona karşı potansiyel direniş öznesi olan "Çokluk" kavramlarını ortaya koyan çığır açıcı eser.
Çokluk: İmparatorluk Çağında Savaş ve Demokrasi (Multitude: War and Democracy in the Age of Empire)	Antonio Negri	İmparatorluk sonrası küresel düzende, çokluğun politik, askeri ve kültürel gücünü ve yeni bir demokrasi biçimi kurma projesini inceler.
Ortak Zenginlik (Common Wealth)	Antonio Negri	Üçlemenin son kitabı. "Ortak" olanın tanımını yapar ve çokluğun özgürlükçü potansiyelini gerçekleştirmesi için ortak zenginliği yönetme yollarını tartışır.
Meclis (Assembly)	Antonio Negri	Çağdaş toplumsal hareketlerin örgütsel sorunlarını, liderlik, parti ve hiyerarşi gibi geleneksel kavramları eleştirerek inceler.
Gilles Deleuze: Felsefede Bir Çıraklık (Gilles Deleuze: An Apprenticeship in Philosophy)	Yok (Hardt'ın kendi eseri)	Deleuze felsefesine dair ilk dönem önemli bir çalışmasıdır.
Yıkıcı Yetmişler (The Subversive Seventies)	Yok (Hardt'ın kendi eseri)	1970'lerdeki devrimci hareketlerin, otonomi, doğrudan demokrasi ve çoklu örgütlenme açısından önemini ve günümüzdeki yansımalarını analiz eder.

 

Hardt'ın düşünceleri ve eserleri, günümüz siyaset felsefesi, sosyal teori ve aktivizm alanlarında önemli tartışmalar başlatmıştır.