Willard Van Orman Quine (1908-2000)
Çözümleyici felsefenin gelişimine önemli katkıları olmuş Amerikalı mantıkçı ve felsefeci. 1930ların başlarında Avrupa'da bulunmuş, Rudolf Carnap'tan dersler almıştır. Avrupa'da bulunduğu süre içerisinde Viyana Çevresi felsefecileriyle ve Polonyalı mantıkçılarla yakın ilişkiler kuran Quine tanıştığı bu Avrupalı mantıkçı ve felsefecilerden oldukça etkilenmiştir. Quine 'in felsefesinin genel çizgisi bilimcidir. Sözcük ve Nesne adlı kitabında ortaya attığı doğalcı görüşleriyle felsefeyi doğa bilimlerinin bir parçasıymış gibi ele alır. Örneğin Quine a göre bilgikuramı bilişsel ruhbilimin bir parçası olarak görülmelidir.
Quine 'in felsefeye yaptığı katkılardan en çok ses getirenlerin başında analitik ve sentetik önermeler ayrımına yaptığı itirazlar gelir. Philosophical Review'de. yayımlanan, 1951 tarihli "Deneyciliğin İki Dogması" ("Two Dogmas of Empiricism") başlıklı yazısında Quine, bu ayrımın geçmişte kimse tarafından doyurucu bir şekilde yapılmadığını, bundan sonra da yapılabileceğini gösterir bir neden olmadığını savunur. Kant'ın analitik önermeler için yaptığı tanımın —bir önerme analitiktir ancak ve ancak o önermenin öznesi yüklemini içeriyorsa— ayrımı belirlemeye yetmediğini, "içerme" sözcüğünün ne tür bir içerme kastettiğinin belirsiz olduğunu; eğretilemeli olduğunu söy" ler. Analitik önermeleri mantık doğruları olarak ele alan deneycilere karşı olarak da örneğin "Bütün bekar insanlar evlenmemiş insanlardır" önermesinin "Bütün bekâr insanlar bekâr insanlardır" önermesi gibi mantıkça doğru olmasının "evlenmemiş" ve "bekâr" sözcüklerinin eşanlamlı olduklarının belirtilmesine ve dolayısıyla eşanlamlılığın tanımlanmasına bağımlı olduğunu ileri sürmüştür. Quine burada eşanlamlılık tanımının kaçınılmaz olarak "analitiktik" kavramına başvuracağına işaret eder.
Felsefe Sözlüğü |
Akımlar
- Felsefi "izm"ler
- Sofizm
- Stoacılık
- Kuşkuculuk
- İdealizm
- Yeni Platonculuk
- İnsancılık (Hümanizm)
- Usçuluk
- Deneycilik
- Eleştiricilik (Kritisizm)
- Materyalizm
- Liberalizm
- Hiççilik (Nihilizm)
- Sosyalizm
- Marksizm
- Olguculuk (Pozitivizm)
- Postpozitivizm
- Pragmatizm
- Fenomenoloji (Görüngübilim)
- Yeni Kantçılık
- Mantıkçı Pozitivizm
- Yeni Hegelcilik
- Yapısalcılık
- Çözümleyici Felsefe
- Varoluşçuluk
- Yorumbilgisi (Hermeneutik)
- Frankfurt Okulu
- Feminizm
- Postyapısalcılık
Willard Van Orman Quine
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder