Blaise Pascal
Blaise Pascal'da (1623-1662; Letters
provinciales, 1657, Pensées surla región, 1669), matematikçi ve fizikçi gizemciliği, kuşkuculuk ile birleşmektedir.
St. Augustine tarafından ortaya konan Katolik Kilisesi içindeki reformcular
olan Port Royal Cizvitleri ile görüş birliği içinde olan Pascal, Kartezyen
doğanın düzeneksel kavrayışı ikiciliğini kabul etmektedir. Ayrıca, uzay,
zaman, devim, sayı, maddenin varlığı gibi belli ilk ilkelerin gerekliliğini
de kabullenir. Ancak nihai bilginin, bizim algılamamızın ötesinde olduğunu
belirtecektir; şeylerin ne nedenini ne de ereğini bilemeyiz; Tanrının varlığını
ya da ruhun ölümsüzlüğünü tanıtlayamayız.
Pascal, Tanrının varlığının tanıtlamasının
olmaması durumunda ünlü önermesini ortaya atacaktır: Tanrı ister var olsun
ister olmasın, eğer siz Tanrının var olduğunu iddia ediyorsanız ve Tanrı gerçekten var ise, bütünüyle kazanmış olursunuz; eğer Tanrı
olmadığı için iddiayı kaybederseniz, hiçbir şey kaybetmiş olmazsınız.
Tanrının var olduğunu iddia ettiğinizde kaybınız sıfırdır ve Tanrının var
olması durumunda kazancınız sonsuzdur. Dinsel duygu ile Tanrı deneyimini
doğrudan doğruya yaşarız ve huzura erişiriz: Kalp, usun bilmediği bir
çıkarsamaya sahiptir, Doğal olan her şey,—insan doğası ve insan toplumu—günahkâr
ve bozulmuştur; bizi yalnızca tanrısal görünüm, vahiy ve Kilise otoritesi
koruyabilir.
Çağdaş Felsefe, Frank Thilly, İzdüşüm
Yayınları
|
Akımlar
- Felsefi "izm"ler
- Sofizm
- Stoacılık
- Kuşkuculuk
- İdealizm
- Yeni Platonculuk
- İnsancılık (Hümanizm)
- Usçuluk
- Deneycilik
- Eleştiricilik (Kritisizm)
- Materyalizm
- Liberalizm
- Hiççilik (Nihilizm)
- Sosyalizm
- Marksizm
- Olguculuk (Pozitivizm)
- Postpozitivizm
- Pragmatizm
- Fenomenoloji (Görüngübilim)
- Yeni Kantçılık
- Mantıkçı Pozitivizm
- Yeni Hegelcilik
- Yapısalcılık
- Çözümleyici Felsefe
- Varoluşçuluk
- Yorumbilgisi (Hermeneutik)
- Frankfurt Okulu
- Feminizm
- Postyapısalcılık
B.Pascal
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder