Thomas More (1477—1535)
İngiliz insancı yazar, hukukçu
ve devlet adamı. Londra’da doğan ve burada hukuk eğitimi alan Thomas More,
1534 yılında VIII. Henry’nin yeniden evlenmek için Katolik inancı hiçe
sayarak çıkarttığı imtiyaz yasasına bağlılığını bildirmeyince tutuklanmış,
yargılandıktan sonra da idam edilmiştir.
Bütün bir “yapıt”ını oluşturan
parçalar arasında yaşamöyküsü, şiir, mektup ve dinsizlik karşıtı değiniler de
bulunan More, daha çok felsefece çalışması Utopia (Ütopya) ile tanınmaktadır.
1516’da Latince yayımlanan bu başyapıtı devletten eğitime, cezalandırmadan
dine, toplum yaşamından aile içi ilişkilere varın caya kadar birçok konuyu
içermekte ve zamanının toplumsal kurumlarını yapıtta serimlenen imgesel
eşleri ile karşılaştırmaktadır. More’un, Platon’un Devlet’inden esin alarak
yazdığı yapıtı, aklın yoluyla yönetilen ortaklaşmacı bir düzene dayanan bir
kentdevletini betimlemektedir. Birey ve toplumun bencilliğine tek çözüm
olarak ortak mülkiyeti gören More’un Utopya’sında para, özel mülkiyet yoktur;
toplumsal işbölümü sayesinde insanlara mutluluklarını artırabilecekleri ilgi
alanlarına yönelmek için zaman da kalmaktadır.
More’un alaysamayı (ironi)
sevmesi, (Ütopya’nın başka başka biçimlerde yorumlanmasına neden olmuştur.
More’un diğer önemli çalışmaları arasında Kilise’nin niteliği üzerine kaleme
aldığı The Confutacyon of Answere (Tyndals’ın Yanıtlarına Yalanlama, 2 cilt,
1532-1533), Katolik inancını savunduğu Apology (Savunma, 1533) ve Debellacyon
(Fatih,
1533) ile Hıristiyan edebiyatının başyapıtlarından biri kabul edilen A
dialoge of comfort against tribulacion (Acıya Karşı Bir Yatıştırma Söyleşimi, 1535)
bulunmaktadır.
|
Akımlar
- Felsefi "izm"ler
- Sofizm
- Stoacılık
- Kuşkuculuk
- İdealizm
- Yeni Platonculuk
- İnsancılık (Hümanizm)
- Usçuluk
- Deneycilik
- Eleştiricilik (Kritisizm)
- Materyalizm
- Liberalizm
- Hiççilik (Nihilizm)
- Sosyalizm
- Marksizm
- Olguculuk (Pozitivizm)
- Postpozitivizm
- Pragmatizm
- Fenomenoloji (Görüngübilim)
- Yeni Kantçılık
- Mantıkçı Pozitivizm
- Yeni Hegelcilik
- Yapısalcılık
- Çözümleyici Felsefe
- Varoluşçuluk
- Yorumbilgisi (Hermeneutik)
- Frankfurt Okulu
- Feminizm
- Postyapısalcılık
T.More
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder