Jean Hyppolite

Jean Hyppolite (1907-1968) Gerek çe­virileri gerekse yorumlarıyla Hegel'in II. Dünya Savaşı sonrası Fransası'nda yeni­den önem kazanmasına Alexandre Kojeve'yle birlikte öncülük eden Fransız fi­lozof. Jean Hyppolite, Hegel'in Phänomenolo­gie des Geistes (Tinin Görüngübilimi, 1807) adlı yapıtının yetkin çevirisinin birinci bölümünü  1939'da, ikinci bölümünü 1941'de tamamlamış; bu yapıta ilişkin büyük ölçüde kabul gören yorumunu da 1946'da Genese et structure de la Phänome­nologie de l'esprit de Hegel (Hegel'in Tinin Görüngübilimi'nin Doğuşu ve Yapısı) adıyla yayımlamıştır. Bu ünlü Hegel oku­masını varoluşçuluğun ve Kantçılığın et­kisi altında yapan Hyppolite, tıpkı Hegel'le Husserl'in görüngübilimleri arasın­da derin bağlar olduğunu savunan Jean Wahl gibi, mutlu bilincin ya henüz kötü yazgısının farkında olmayan saf bir bilinç ya da üzerine bina edildiği ikiliğin üstesinden gelerek bütün ayrılıkların ötesin­deki birliği keşfeden yetkin bir bilinç ol­duğunu söyleyerek, Tinin Görüngübilimi' nin temel izleğinin "mutsuz bilinç" ol­duğunu öne sürmüştür.  Hyppolite ve Wahl, Hegel'in ilk yapıtları ile Tinin Göriingübilimi'nde Kierkegaard'a beklenen­den çok daha fazla yaklaşan bir filozof bulunduğunu öne sürerler: Hegel her ne kadar herkesin kabul ettiği gibi Saltık Bilgi'nin peşinden koşsa da burada bilin­cin yaptığı umutsuz bir yolculuk değildir. Bundan başka Hyppolite, Hegel'in Marx' in yabancılaşma üzerine görüşlerini öncelediğini vurgulamış ve karşılıklı tanı­nmanın ben ile öteki arasındaki gerili­min üstesinden gelebileceğini savunmuş­tur. Son çözümlemede Hyppolite, çalış­malarında Marxçılık ile  varoluşçuluğu birbiriyle ilişkilendirip varoluşçuluğu Hegelcilik ile Mantıkçılığın uzlaşma zemini olarak ele alarak Hegel ile Marx'ın felsefelerini yakınlaştırmak için çabalamıştır. Michel Foucault gibi çağımızın önde ge­len filozoflarının hocalığını da yapmış olan Jean Hyppolite'in diğer önemli ya­pıtları arasında, erken ve geç dönem He­gel felsefeleri arasındaki ilişki üzerinde durduğu Introduction a la philosophic de l'histoire de Hegel (Hegel'in Tarih Felsefe­sine Giriş, 1948), Hegel'in mantığını görüngübilimin varoluşçu boyutuyla buluş­turmaya çalıştığı hogique et existence, essai sur la hogique de Hegel (Mantık ve Varo­luş: Hegel Mantığı Üzerine Yazılar, 1953 ) ile Marx'm ilk dönem yazılarında Hegelci izleklerin izini süren Ètudes sur Marx et Hegel (Marx ve Hegel Üzerine Çalışma­lar, 1955) sayılabilir. Felsefe Sözlüğü- A.Baki Güçlü; Erkan Uzun; Serkan Uzun; Ü.Hüsrev Yoksal-Bilim ve Sanat Yayınları