Homi Bhabha, günümüzün en önemli postkolonyal teorisyenlerinden biridir. Kültür, kimlik ve iktidar ilişkilerini sömürgecilik sonrası bir bağlamda, ikili karşıtlıkların ötesine geçerek incelemesiyle tanınır.
Düşüncesinin Temel Temaları
- Melezlik
(Hybridity): Bhabha'nın ana tezi, sömürgeciliğin iki ayrı kültürün
(sömürgeci ve sömürgeleştirilen) basit bir çatışmasına yol açmadığıdır.
Aksine, bu karşılaşma, iki kültürün unsurlarını bir araya getiren yeni ve melez
bir kültür yaratır. Bu melezlik, hem yaratıcılığın hem de direnişin
kaynağıdır; çünkü "saf" veya "otantik" kültürler
fikrini temelden sarsar.
- Taklit
(Mimicry): Bhabha, sömürgeci iktidarın, sömürgeleştirilenlerin
kendilerini "taklit etmesini" teşvik ettiğini savunur. Ancak bu
taklit asla mükemmel değildir. Aradaki küçük farklar, kusurlar ve hatalar,
sömürgeci otoritenin meşruiyetini sorgulayan ve yeni anlamlar üreten bir direniş
alanı yaratır.
- Üçüncü
Alan (The Third Space): Melezlik ve taklit kavramlarının gerçekleştiği
yerdir. Sömürgeci ve sömürgeleştirilen kimliklerin sabit olmadığı, aksine
sürekli olarak yeniden müzakere edildiği, belirsiz ve çelişkili bir
alandır. Bhabha'ya göre, gerçek kültürel dönüşüm ve direniş bu "üçüncü
alanda" gerçekleşir.
Önemlü Yapıtları
- Kültürün
Yeri (The Location of Culture, 1994): Bhabha'nın melezlik,
taklit ve üçüncü alan gibi temel kavramlarını detaylı olarak açıkladığı en
önemli eseridir.
Bağlamı ve İlişkileri
- Edward
Said ile İlişkisi: Bhabha'nın düşüncesi, Edward Said'in Oryantalizm
adlı eserini temel alır. Said, Batı'nın Doğu'ya dair tek tip ve değişmez
bir imaj yarattığını gösterirken, Bhabha bu ikiliğin ötesine geçer ve
sömürgecilik sonrası etkileşimin karmaşıklığını inceler.
- Postmodernizm
ve Postyapısalcılık: Bhabha, postmodernizmin büyük anlatılara olan
eleştirisini ve postyapısalcılığın dilin rolüne olan vurgusunu,
sömürgecilik sonrası bağlamlara uygular.
- Bhabha'nın kültürel karşılaşmalara
odaklanan mikro analizi, Stephen Gill'in küresel iktidar yapıları
veya Thomas Piketty'nin ekonomik verilerle yaptığı makro analizden
farklıdır. Bhabha, küreselleşmenin kültürel yüzünü ve kimlikler üzerindeki
etkilerini merkeze alır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder