David Harvey

David Harvey, çağımızın en etkili Marksist düşünürlerinden ve eleştirel coğrafyacılarından biridir. Küresel kapitalizmin krizleri, neoliberal politikaların mekânsal sonuçları ve sermayenin birikim süreçleri üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır.

---

Düşüncesinin Temel Temaları

• Mekânın Rolü: Harvey, kapitalizmin sadece tarihsel bir fenomen değil, aynı zamanda mekânsal bir fenomen olduğunu savunur. Ona göre, kapitalist sistemdeki krizler ve çelişkiler, sermayenin yeni coğrafi alanlara yayılmasıyla çözülmeye çalışılır. Kentleşme, küreselleşme ve yeni pazarların fethi, bu mekânsal çözümlerin bir parçasıdır.
• Mülksüzleştirme Yoluyla Birikim (Accumulation by Dispossession): Bu, onun en çok bilinen kavramıdır. Karl Marx'ın artı değerin emekten sömürülmesi teorisini genişleten Harvey, günümüz neoliberal çağında sermayenin, halkı topraklarından, kaynaklarından ve kamu hizmetlerinden zorla mülksüzleştirerek de biriktiğini savunur. Özelleştirmeler, finansallaşma ve kamu mallarının metalaştırılması bu sürecin örnekleridir.
• Neoliberalizmin Tarihsel Analizi: Neoliberalizmi, 1970'lerin ekonomik krizlerine bir yanıt olarak, küresel egemen sınıfların güç ve kârlılıklarını yeniden tesis etmek için başlattığı kasıtlı bir siyasi proje olarak görür.

---

Önemli Yapıtları

• Neoliberalizmin Kısa Tarihi (A Brief History of Neoliberalism, 2005): Neoliberalizmin doğuşunu, gelişimini ve küresel sonuçlarını ele aldığı temel eseridir.
• Sermayenin Sınırları (The Limits to Capital, 1982): Marx'ın sermaye analizini mekânsal boyuta taşıdığı en önemli teorik eseridir.

---

Bağlamı ve İlişkileri

• Karl Marx ile İlişkisi: Harvey, Marx'ın analizini günümüz küresel kapitalizminin mekânsal ve finansal dinamiklerini açıklamak için kullanan, modern bir Marksist teorisyendir. Marx'ın kuramsal analizine somut, mekâna dayalı bir boyut ekler.
• Stephen Gill ile İlişkisi: Stephen Gill küresel sermayenin devletleri nasıl "disipline ettiğini" ve siyasi alanlarını nasıl kısıtladığını incelerken, Harvey bu sürecin daha geniş bir maddi ve mekânsal zeminini analiz eder. Biri siyasi mekanizmalara, diğeri bu mekanizmaların coğrafi sonuçlarına odaklanır.
• Thomas Piketty ile İlişkisi: Thomas Piketty'nin r > g formülüyle gösterdiği eşitsizliğin sonucuna karşı, Harvey, bu eşitsizliğin nasıl üretildiğini, yani sermayenin mülksüzleştirme yoluyla nasıl biriktiğini açıklar. İkisi de aynı soruna farklı açılardan yaklaşır: biri nicel verilerle, diğeri ise nitel ve mekânsal süreçlerle.

David Harvey'in Türkçe'ye Çevrilen Başlıca Yapıtları

Türkçe Başlık	Yayınevi	İlk Türkçe Baskı Yılı (Yaklaşık)	Orijinal Başlık ve Yayın Yılı (İngilizce)
Postmodernliğin Durumu	Metis Yayınları	1997 / 2006	The Condition of Postmodernity (1989)
Sosyal Adalet ve Şehir	Metis Yayınları	2003	Social Justice and the City (1973)
Umut Mekânları	Metis Yayınları	2008	Spaces of Hope (2000)
Neoliberalizmin Kısa Tarihi	Sel Yayıncılık	2012 / 2015	A Brief History of Neoliberalism (2005)
Paris, Modernitenin Başkenti	Sel Yayıncılık	2012	Paris, Capital of Modernity (2003)
Sermaye Muamması: Kapitalizmin Krizleri	Sel Yayıncılık	2012	The Enigma of Capital: and the Crises of Capitalism (2010)
Sermayenin Mekânları: Eleştirel Bir Coğrafyaya Doğru	Sel Yayıncılık	2012	Spaces of Capital: Towards a Critical Geography (2001)
Kent Deneyimi	Sel Yayıncılık	2017	The Urban Experience (1989)
Asi Şehirler: Kentsel Alan Hakkı ve Kentsel Devrim	Metis Yayınları	2013	Rebel Cities: From the Right to the City to the Urban Revolution (2012)
On Yedi Çelişki ve Kapitalizmin Sonu	Sel Yayıncılık	2014 / 2015	Seventeen Contradictions and the End of Capitalism (2014)
Yeni Emperyalizm	Sel Yayıncılık	2019	The New Imperialism (2003)
Marx, Sermaye ve İktisadi Aklın Cinneti	Sel Yayıncılık	2017	Marx, Capital, and the Madness of Economic Reason (2017)
Dünyanın Halleri	Sel Yayıncılık	2019	The Ways of the World (2016)
Sermayenin Sınırları	Yazılama Yayınevi / İstanbul Bilgi Üni.	2015 / 2021	The Limits to Capital (1982)
Anti-Kapitalist Günlükler	Sel Yayıncılık	2022	Anti-Capitalist Chronicles (2020)
Kapitalizmde Krizin Teorisi	İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları	2018	A Companion to Marx's Capital (2010) (Bu genellikle iki ciltlik Marx'ın Kapital'ine Kılavuz eserinin parçasıdır, ancak farklı çeviriler veya isimlerle yayımlanmıştır.)