Umberto Eco


Umberto Eco (1932-1916)
 İtalyan edebiyat eleştirmeni, romancı ve  göstergebilimci.

Torino Üniversitesi'nde doktorasını tamamladıktan (1954) sonra Radiotelevisione Italiana'da (RAI) kültür programlarının yayın yönetmenliğini yapmaya başladı. Ayrıca 1956-64 arasında Torino Üniversitesi'nde, daha sonra Floransa ve Milano'da ders verdi. Sonunda 1971'de Bologna Üniversitesi'nde profesörlüğe atandı.

İlk araştırma ve incelemeleri estetik alanındaydı. Bu alandaki başlıca yapıtı Opera aperta'dır (1962; yb 1972, 1976; Açık Yapıt). Bu kitabında Eco, çoğu modern müzik yapıtında, simgeci şiirde ve Franz Kafka ya da James Joyce'un romanlarında olduğu gibi anlatı düzeninin bilinçli biçimde bozulduğu edebiyat yapıtlarında mesajların temelde belirsiz olduğunu, okur ya da dinleyicinin, yorum ve yaratma sürecinde daha etkin  biçimde katılmaya çağrıldığım öne sürdü.

Sonraki çalışmalarında öteki iletişim ve göstergebilim alanlarını araştırmaya yöneldi. Her ikisini de İngilizce yazdığı A Theory of Semiotics (1976; Bir Göstergebilim Kuramı) ve Semiotics and the Philosophy of Language (1984; Göstergebilim ve Dil Felsefesi) ile Ilimitidell' interpretazione (1991; Yorumun Sınırları) adlı yapıtları bu araştırmalarının en ünlüleridir. Eleştiri, tarih ve iletişim konusundaki çok çeşitli yazılan birçok dile çevrilmiştir.

Eco'nun fantastik romanı Il nome della rosa (1981; Gülün Adı, 1986) görünüşte  14. yüzyılda, bir İtalyan manastırındaki cinayet öyküsünü anlatır. Oysa roman özünde, ilahiyat, felsefe, bilim ve tarih açılarından Umberto Eco "gerçek"in sorgulanmasıdır. Uluslararası başarı kazanan ve en çok satan kitaplar arasına giren roman, Jean-Jacques Annaud'nun 1986'da çektiği aynı adlı filme kaynaklık etmiştir.

Eco'nun sonraki romanı Il pendolo di Foucault ise (1989; Foucault Sarkacı, 1993) 14. yüzyılda Templier tarikatının çözülmesinden başlayarak dünya çapında tasarlanmış hayali bir entrikayı konu alan, entrika ile gerçeğin iç içe geçtiği bir gerilim romandır.

Eco'nun bazı denemeleri Türkçede Günlük Yaşamdan Sanata (1991) adıyla yayımlanmıştır.


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder